Behn Meyer AgriCare (M) Sdn. Bhd.
No.5, Jalan TP2, Taman Perindustrian Sime UEP, 47600 Subang Jaya, Selangor Darul Ehsan, Malaysia Tel : 03-8026 3333
Fax : 03-8026 3350
Website: www.behnmeyer.com
Cempedak (Artocarpus integer) terkenal dengan aromanya yang kuat, manis dan agak “tajam” berbanding buah tropika lain. Ramai pekebun tertanya-tanya sama ada bau unik ini berkait rapat dengan penggunaan baja tertentu, khususnya unsur sulfur atau sulfat. Untuk memahami hal ini, kita perlu melihat dari sudut fisiologi tumbuhan, peranan sulfur dalam metabolisme, serta faktor genetik buah itu sendiri.
Pertama sekali, aroma buah pada asasnya datang daripada sebatian organik yang mudah meruap (volatile organic compounds, VOCs). Dalam cempedak, kajian mendapati terdapat pelbagai sebatian ester, alkohol, keton, aldehid dan terpenoid yang menyumbang kepada bau manis dan sedikit “tajam”. Sebatian inilah yang terlepas ke udara apabila buah masak, lalu ditangkap oleh deria bau manusia.
Unsur sulfur atau sulfat pula memainkan peranan penting dalam tumbuhan, tetapi bukan secara langsung sebagai “penghasil bau”. Sulfur adalah komponen asas bagi beberapa asid amino seperti metionina dan sisteina. Kedua-dua asid amino ini menjadi blok binaan untuk protein, enzim, serta bahan perantara dalam laluan metabolik. Daripada sisteina contohnya, tumbuhan boleh menghasilkan sebatian sulfur yang mudah meruap – seperti yang kita kenal dalam bawang, durian dan kubis. Sebatian inilah yang memberikan “bau sulfurik” yang kuat.
Namun, dalam kes cempedak, bau kuatnya bukan semata-mata hasil daripada sebatian sulfur. Aroma cempedak lebih banyak dipengaruhi oleh ester dan terpenoid yang berasal daripada laluan metabolisme karbohidrat dan lipid. Walaupun begitu, sulfur tetap mempunyai peranan tidak langsung. Apabila pokok mendapat bekalan sulfur yang mencukupi daripada baja (contohnya dalam bentuk ammonium sulfat, kalium sulfat, atau superfosfat), ia membantu meningkatkan sintesis protein dan enzim. Enzim-enzim inilah yang mengawal penghasilan sebatian aroma. Dengan kata lain, sulfur bertindak sebagai “pemudah cara” dalam menghasilkan keadaan fisiologi yang baik, seterusnya menyumbang kepada pembentukan aroma yang lebih kuat.
Fertitrade (M) Sdn Bhd
M-3-3, Blok M, Encorp Strand Garden Office, No. 12, Jalan PJU 5/1, Kota Damansara, 47810 Petaling Jaya, Selangor, Malaysia. Tel: 03-7666 8899 Fax: 03-7666 8891
E-mail : enq@fertitrade.com.my
Website: www.agromate.com.my/Fertitrade-M-Sdn-Bhd/
Selain daripada faktor baja, genetik varieti cempedak memainkan peranan besar. Ada varieti yang memang berbau lebih tajam, manakala ada yang berbau lebih lembut walaupun ditanam di tanah dan dengan baja yang sama. Tahap kematangan buah juga mempengaruhi. Buah yang benar-benar masak lazimnya mengeluarkan aroma paling kuat kerana aktiviti enzim dan penghasilan sebatian meruap berada di tahap puncak.
Kesimpulannya, aroma kuat cempedak tidak boleh dikatakan semata-mata berpunca daripada rangsangan unsur sulfat dalam baja. Sebaliknya, ia adalah hasil gabungan faktor genetik varieti, tahap kematangan buah, metabolisme dalaman, serta nutrien asas termasuk sulfur. Unsur sulfur membantu menyediakan asas metabolik untuk pembentukan sebatian bau, tetapi bukan faktor tunggal. Bagi pekebun, memastikan keseimbangan nutrien makro dan mikro dalam baja lebih penting untuk menghasilkan buah cempedak yang bukan sahaja beraroma wangi, tetapi juga manis, besar dan berkualiti tinggi.
Sumber : Platform Profesional
Nota : Untuk Rujukan Sahaja
Hextar Fert Sdn. Bhd.
No. 64, Jalan Bayu Laut 4/KS09, Kota Bayuemas, 41200 Klang, Selangor Darul Ehsan, Malaysia. Tel: +603 3003 3333
Fax: +603 3003 3336
