Union Harvest (M) Sdn Bhd
4th Floor, Block A, Menara PKNS - PJ, 17, Jalan Yong Shook Lin, 46050 Petaling Jaya, Selangor Darul Ehsan,.Malaysia. Tel : +603-79572122
Fax : +603-79572630
Email : ask@unionharvest.com
Website : www.unionharvest.com
Di Malaysia, madu merupakan salah satu produk semula jadi yang mempunyai permintaan tinggi, sama ada untuk tujuan kesihatan, makanan tambahan, mahupun kosmetik. Dua sumber utama madu tempatan ialah lebah cerana (Apis cerana) dan kelulut (Tribe: Meliponini). Walaupun kedua-duanya menghasilkan madu, terdapat perbezaan yang ketara dari segi biologi, cara penternakan, kualiti madu, serta kuantiti hasil.
1. Asal dan Biologi
- Lebah cerana ialah lebah bersengat yang tergolong dalam genus Apis. Ia hampir sama dengan lebah madu Eropah (Apis mellifera), tetapi lebih kecil saiznya. Koloni lebah cerana boleh hidup liar di hutan, tetapi juga boleh diternak dalam kotak sarang kayu.
- Kelulut, pula ialah lebah tak bersengat (stingless bee) yang terdiri daripada lebih 30 spesies di Malaysia, antaranya Heterotrigona itama dan Geniotrigona thoracica. Saiz kelulut jauh lebih kecil daripada lebah cerana, dan sarangnya berbentuk unik – madu disimpan dalam kantung-kantung kecil berbentuk bebola, bukan dalam sisiran heksagon.
2. Hasil Madu
Dari segi pengeluaran madu, lebah cerana menghasilkan lebih banyak madu berbanding kelulut.
- Lebah cerana: Satu koloni sihat boleh menghasilkan antara 5–10 kilogram madu setahun, bergantung pada keadaan cuaca, sumber bunga, dan penjagaan penternak. Dalam musim berbunga lebat, hasil boleh meningkat.
- Kelulut: Walaupun lebih mudah diternak, hasilnya jauh lebih rendah, sekitar 0.5–1.5 kilogram madu setahun bagi setiap koloni. Walaupun ada penternak melaporkan hasil mencecah 2–3 kilogram setahun, ia masih jauh lebih rendah berbanding lebah cerana.
FGV Fertiliser Sdn Bhd
Lot 115, Johor Port Authority Area, 81700 Pasir Gudang, Johor, Malaysia. Tel : +607-251 2801/2802/2803
Fax : +607-251 1810
E-mail : fertmarketing@fgvholdings.com
Website: www.fgvfertiliser.com.my
3. Kualiti dan Rasa Madu
- Madu cerana mempunyai rasa manis klasik, hampir sama dengan madu komersial lebah Eropah. Kandungan airnya lebih rendah (17–20%), menjadikannya lebih tahan lama dan kurang cepat menapai.
- Madu kelulut pula lebih cair, masam-manis dan sedikit masam kerana kandungan air yang tinggi (25–35%). Disebabkan sifat ini, madu kelulut mempunyai nilai kesihatan yang unik, termasuk kandungan fenolik dan antioksidan yang tinggi. Walau bagaimanapun, ia lebih cepat mengalami proses penapaian jika tidak disimpan dengan baik.
4. Cara Penternakan
- Lebah cerana agak sukar diternak kerana ia lebih sensitif, mudah lari meninggalkan sarang (absconding) apabila terganggu atau sumber makanan berkurang. Pengurusan penternakan memerlukan pengalaman tinggi.
- Kelulut lebih mudah diuruskan kerana tidak bersengat, sesuai diternak di kawasan rumah atau kebun kecil. Ia tidak berbahaya kepada manusia dan lebih toleran terhadap perubahan persekitaran.
5. Nilai Ekonomi
- Dari segi kuantiti madu, lebah cerana jelas lebih unggul.
- Tetapi dari segi nilai pasaran, madu kelulut sering dijual lebih mahal berbanding madu cerana, kerana ia dipromosi sebagai produk premium dengan khasiat kesihatan yang lebih tinggi.
Kesimpulan
Jika dibandingkan secara spesifik, lebah cerana menghasilkan lebih banyak madu berbanding kelulut, sekitar lima hingga sepuluh kali ganda. Namun begitu, madu kelulut lebih bernilai tinggi dari segi harga pasaran dan khasiat kesihatan. Oleh itu, pemilihan antara menternak lebah cerana atau kelulut bergantung kepada matlamat penternak – sama ada mengejar jumlah hasil madu yang tinggi, atau fokus kepada produk nic dengan nilai jualan premium.
Sumber : Platform Profesional
Nota : Untuk Rujukan Sahaja
Behn Meyer AgriCare (M) Sdn. Bhd.
No.5, Jalan TP2, Taman Perindustrian Sime UEP, 47600 Subang Jaya, Selangor Darul Ehsan, Malaysia Tel : 03-8026 3333
Fax : 03-8026 3350
