CEC (Cation Exchange Capacity) atau Kapasiti Pertukaran Kation ialah satu ukuran keupayaan tanah untuk memegang dan bertukar kation (ion bermuatan positif) seperti kalsium (Ca²⁺), magnesium (Mg²⁺), kalium (K⁺), ammonium (NH₄⁺), dan lain-lain. Ia diukur dalam unit cmol(+)/kg.

Kenapa CEC penting dalam bidang penanaman?

1. Menentukan keupayaan tanah menyimpan nutrien:

• Semakin tinggi nilai CEC, semakin banyak nutrien boleh dipegang oleh tanah dan disediakan kepada tanaman apabila diperlukan.

2. Meningkatkan efisiensi baja:

• Tanah dengan CEC tinggi tidak mudah kehilangan nutrien akibat larut lesap (leaching).

3. Mengawal kestabilan pH tanah:

• Tanah yang mempunyai CEC tinggi juga lebih mampu menstabilkan pH kerana keupayaan penampan (buffering capacity) yang baik.

Kenapa tanah dengan CEC tinggi mempunyai daya pegangan nutrien yang lebih kuat dan tempoh kesuburan lebih panjang?

1. Struktur partikel tanah:

• Tanah liat (clay) dan bahan organik (humus) mempunyai muatan negatif tinggi, jadi mereka menarik dan memegang kation dengan lebih kuat.

2. Kurang kehilangan nutrien:

• Nutrien tidak mudah tercuci oleh air hujan atau pengairan kerana dipegang kuat pada permukaan zarah tanah.

3. Pelepasan nutrien secara perlahan:

• Nutrien yang dipegang akan dilepaskan sedikit demi sedikit apabila akar tumbuhan menyerapnya, menjadikan tanah kekal subur dalam jangka masa lebih panjang.

Sumber : Platform Profesional
Nota : Untuk Rujukan Sahaja