Behn Meyer AgriCare (M) Sdn. Bhd.
No.5, Jalan TP2, Taman Perindustrian Sime UEP, 47600 Subang Jaya, Selangor Darul Ehsan, Malaysia Tel : 03-8026 3333
Fax : 03-8026 3350
Website: www.behnmeyer.com
Kenapa Pokok Dokong Jarang Dipangkas
Pokok dokong (Lansium domesticum) ialah tanaman buah-buahan tropika yang sangat digemari di Malaysia kerana rasanya manis, berjus dan beraroma lembut. Dari sudut agronomi, amalan pemangkasan merupakan antara teknik penting dalam pengurusan pokok buah seperti mangga, jambu atau durian. Namun begitu, pokok dokong secara amnya tidak dipangkas dengan cara yang agresif. Hal ini berkait rapat dengan morfologi, tabiat pertumbuhan serta cara buahnya terbentuk.
1. Tabiat Pertumbuhan dan Kedudukan Buah
Pokok dokong mempunyai dahan yang tumbuh menegak ke arah langit dengan cabang-cabang sekunder yang tidak terlalu melebar. Buah dokong tidak tumbuh di hujung ranting seperti mangga, tetapi sebaliknya terbentuk secara cauliflorous, iaitu keluar pada batang utama, dahan besar dan kadang-kadang pada cabang menegak. Sifat ini menyebabkan pokok tidak perlu dibentuk supaya dahan terbuka luas untuk menanggung buah. Malah, pemangkasan yang terlalu banyak boleh mengurangkan jumlah permukaan batang dan dahan yang menjadi tempat pembentukan buah.
2. Perbezaan dengan Mangga dan Durian
Bagi tanaman seperti mangga, pemangkasan penting untuk memastikan kanopi berbentuk seimbang dan cahaya matahari dapat menembusi bahagian dalam pokok. Buah mangga biasanya terbentuk pada hujung ranting, maka semakin banyak cabang lateral yang terbentuk, semakin tinggi potensi penghasilan bunga dan buah. Begitu juga dengan durian, pemangkasan terancang diperlukan untuk membentuk struktur pokok yang kukuh, memudahkan penuaian dan mengelakkan dahan patah.
Sebaliknya, dokong tidak bergantung pada ranting muda untuk berbuah. Justeru, dahan yang menegak dan batang utama merupakan aset penting yang tidak boleh dibuang sembarangan.
3. Jenis Pemangkasan Yang Dijalankan
Walaupun dokong tidak dipangkas secara intensif, beberapa bentuk pemangkasan asas masih diamalkan oleh pekebun:
- Pemangkasan sanitasi – membuang dahan mati, patah atau berpenyakit bagi mengelakkan jangkitan kulat dan serangan serangga.
- Pemangkasan ringan – menipiskan sedikit cabang yang terlalu rapat bagi meningkatkan pengaliran udara dan mengurangkan kelembapan yang boleh membawa kepada penyakit kulapuk.
- Pemangkasan pembentukan awal – pada peringkat anak pokok, sedikit pemangkasan dilakukan untuk mendapatkan batang utama yang lurus dan dahan rangka yang kukuh.
Namun, pemangkasan ini tidak bertujuan membentuk kanopi rendah seperti mangga. Ia lebih bersifat penyelenggaraan.
All Cosmos Industries Sdn. Bhd.
PLO 650, Jalan Keluli 7, Pasir Gudang Industrial Estate, 81700 Pasir Gudang, Johor, Malaysia.Tel : +607-2523788
Fax : +607-2512588
E-mail : sales_marketing@allcosmos.com
Website: www.allcosmos.com
4. Kesan Jika Dipangkas Berlebihan
Jika pokok dokong dipangkas secara keterlaluan, hasil buah boleh berkurangan kerana permukaan batang dan dahan yang biasanya menjadi tempat tandan buah akan hilang. Selain itu, pemangkasan drastik boleh menjejaskan keseimbangan fisiologi pokok, melambatkan pengeluaran bunga, dan menyebabkan pokok lebih terdedah kepada sinaran matahari terik.
5. Amalan Alternatif
Sebagai ganti kepada pemangkasan agresif, pekebun lebih menumpukan kepada amalan pembajaan seimbang, kawalan rumpai, serta pengurusan kelembapan tanah. Pokok dokong amat sensitif kepada kekurangan air; oleh itu, teduhan semula jadi daripada kanopi tebal sebenarnya membantu mengekalkan kelembapan mikro di sekitar pokok.
Kesimpulan
Secara ringkas, pokok dokong jarang dipangkas kerana sifat berbuahnya yang unik pada batang dan dahan menegak. Pemangkasan yang diamalkan hanyalah pada tahap ringan dan penyelenggaraan. Berbeza dengan mangga atau durian yang memerlukan pembentukan kanopi untuk hasil optimum, dokong lebih sesuai dibiarkan dengan bentuk semula jadinya. Dengan itu, pekebun dapat menikmati hasil buah yang banyak tanpa perlu melakukan pemangkasan besar-besaran.
Sumber : Platform Profesional
Nota : Untuk Rujukan Sahaja
Hextar Fert Sdn. Bhd.
No. 64, Jalan Bayu Laut 4/KS09, Kota Bayuemas, 41200 Klang, Selangor Darul Ehsan, Malaysia. Tel: +603 3003 3333
Fax: +603 3003 3336
