Applied Agricultural Resources Sdn. Bhd.
No. 11, Jalan Teknologi 3/6, Taman Sains Selangor 1, Kota Damansara, 47810, Petaling Jaya, Selangor, Malaysia Tel : 03-61517924/25/26/27/28
Fax : 03-61517081
E-mail: sales@aarsb.com.my
Website: www.aarsb.com.my
Pandangan Editorial Teknikal: Penerapan Kaedah Penutup Bumi (Cover Crops) dari Ladang Sawit ke Ladang Durian di Malaysia
Dalam beberapa dekad terakhir, sektor perladangan sawit di Malaysia telah menjadi perintis dalam penggunaan teknik pengurusan tanah yang mampan, terutamanya melalui penerapan tumbuhan penutup bumi atau cover crops. Kini, kaedah yang terbukti ini sedang diterapkan ke dalam pembangunan ladang durian — khususnya varieti premium seperti Musang King serta baka bermutu yang lain — bagi meningkatkan produktiviti, kesuburan tanah dan daya tahan ladang terhadap perubahan iklim.
Apa Itu Penutup Bumi?
Penutup bumi ialah tumbuhan yang ditanam untuk melindungi tanah daripada hakisan, mengekalkan kelembapan, memperbaiki struktur tanah dan menambah bahan organik. Dalam konteks Malaysia, legum penutup bumi (LCC – Leguminous Cover Crops) seperti Mucuna bracteata, Calopogonium caeruleum, Pueraria phaseoloides dan Centrosema pubescens merupakan antara spesies yang popular digunakan di ladang sawit.
Faedah Penutup Bumi Dalam Ladang Durian
1. Penambahbaikan Struktur Tanah dan Kesuburan
Kajian oleh MPOB menunjukkan bahawa penggunaan Mucuna bracteata mampu meningkatkan kandungan karbon organik tanah sehingga 40% dalam tempoh 3 tahun. Ini secara langsung meningkatkan kapasiti penyerapan nutrien dan kelembapan di zon akar.
2. Kawalan Hakisan dan Suhu Tanah
Tanah berbukit yang sering menjadi lokasi penanaman durian amat terdedah kepada hakisan air hujan. Penutup bumi bertindak sebagai ‘selimut hijau’ yang melindungi permukaan tanah, mengurangkan kehilangan tanah atasan dan menstabilkan suhu mikro persekitaran akar.
Union Harvest (M) Sdn Bhd
4th Floor, Block A, Menara PKNS - PJ, 17, Jalan Yong Shook Lin, 46050 Petaling Jaya, Selangor Darul Ehsan,.Malaysia. Tel : +603-79572122
Fax : +603-79572630
Email : ask@unionharvest.com
Website : www.unionharvest.com
3. Penetapan Nitrogen Secara Biologi (BNF)
Legum penutup bumi membentuk simbiosis dengan bakteria Rhizobium untuk menambat nitrogen dari atmosfera. Ini mengurangkan kebergantungan kepada baja nitrogen sintetik, justeru menjimatkan kos input baja tahunan.
Menurut satu kajian oleh Universiti Putra Malaysia (UPM), penanaman Pueraria phaseoloides di kebun durian muda mengurangkan penggunaan baja urea sehingga 30% setahun tanpa menjejaskan pertumbuhan vegetatif pokok.
4. Menyekat Pertumbuhan Rumpai Liar
Kepadatan tumbuhan penutup bumi dapat mengawal pertumbuhan rumpai tidak diingini, sekali gus mengurangkan keperluan racun rumpai dan tenaga buruh.
Cabaran dan Strategi Pelaksanaan
Cabaran:
- Keserasian jenis penutup bumi dengan iklim mikro dan keadaan tanah.
- Kawalan terhadap penutup bumi yang terlalu agresif sehingga mengganggu pangkal pokok durian.
- Kos awal penanaman (anggaran RM300–RM600/ekar termasuk benih dan upah).
Strategi:
- Pemilihan spesies yang sesuai mengikut fasa umur pokok durian (contohnya Mucuna untuk fasa muda, Centrosema untuk fasa matang).
- Kawalan mekanikal berkala menggunakan mesin brush cutter di sekitar zon batang.
- Sistem pengurusan zon akar aktif (RAZ – Root Active Zone) yang jelas bagi mengelak gangguan persaingan.
Kesimpulan
Transformasi amalan penyediaan ladang sawit ke sektor durian merupakan langkah progresif ke arah pertanian mampan. Penerapan penutup bumi bukan sahaja terbukti secara teknikal dan saintifik, malah menyumbang kepada pengurangan kos jangka panjang, meningkatkan kesuburan tanah, dan menjaga kelestarian alam sekitar. Sokongan daripada pihak pengurusan ladang, pakar agronomi dan agensi seperti Lembaga Pertubuhan Peladang (LPP) serta Jabatan Pertanian amat penting bagi memastikan kaedah ini diterima dan diamalkan secara meluas.
Sumber : Platform Profesional
Nota : Untuk Rujukan Sahaja
Union Harvest (M) Sdn Bhd
4th Floor, Block A, Menara PKNS - PJ, 17, Jalan Yong Shook Lin, 46050 Petaling Jaya, Selangor Darul Ehsan,.Malaysia. Tel : +603-79572122
Fax : +603-79572630
Email : ask@unionharvest.com
