FGV Agri Services Sdn Bhd
Level 9 West, Wisma FGV, Jalan Raja Laut, 50350 Kuala Lumpur, Malaysia Tel : +603-2789 1000
Fax : +603-2789 0111
E-mail : fassbmarketing@fgvholdings.com
Isu pemotongan buah sawit mengkal — iaitu buah yang belum cukup masak — merupakan masalah berulang dalam industri sawit, terutama di ladang-ladang yang mempunyai pokok tinggi. Buah mengkal bukan sahaja menjejaskan hasil minyak per tandan (OER) tetapi juga meningkatkan kos operasi kerana memerlukan kutipan berulang dan menurunkan produktiviti pekerja. Justeru, langkah kawalan perlu dirancang secara sistematik meliputi aspek latihan pekerja, penggunaan teknologi, sistem pemantauan dan penyesuaian amalan ladang.
1. Latihan dan Penilaian Kompetensi Pekerja
Langkah pertama ialah memastikan pemotong buah sawit mempunyai pengetahuan dan kemahiran mengenal pasti buah masak dengan tepat. Latihan praktikal perlu menekankan tanda-tanda kematangan seperti:
- Jatuhan 5–10 biji buah lerai di bawah pokok,
- Perubahan warna buah (daripada ungu kehitaman kepada merah gelap),
- Kecerahan permukaan tandan dan perubahan tekstur tangkai.
Di ladang yang mempunyai pokok tinggi, latihan khusus harus diberi mengenai cara memerhati buah menggunakan teropong atau kamera zoom. Pemotong yang mencapai tahap ketepatan tinggi (contohnya 90% tandan masak betul) perlu diberi insentif prestasi manakala mereka yang kerap memotong buah mengkal dikenakan penilaian semula atau latihan tambahan.
Selain itu, sistem penarafan pemotong (harvester grading) boleh diwujudkan. Setiap pemotong dinilai setiap bulan berdasarkan bilangan tandan mengkal yang ditemui oleh penyelia ketika pemeriksaan. Ini bukan sekadar mengawal disiplin, tetapi juga membina budaya kerja berkualiti di kalangan pekerja ladang.
2. Penggunaan Alat Bantu dan Teknologi
Apabila pokok sawit telah melebihi 15 meter, pemerhatian tandan menjadi lebih sukar. Dalam keadaan ini, penggunaan alat bantu visual dan teknologi mudah alih amat penting:
- Teropong ladang (field binoculars) digunakan bagi memerhati warna buah dari jarak jauh dengan lebih jelas.
- Kamera zoom atau telefon pintar dengan kanta telefoto boleh membantu penyelia menilai tahap kematangan buah dengan lebih tepat semasa rondaan.
- Dron pemantau kini digunakan di beberapa estet besar untuk meninjau bahagian blok sawit tinggi dan mengenal pasti tandan yang sudah masak berdasarkan analisis warna imej.
- Bagi estet yang ingin berinovasi, sistem AI berasaskan penglihatan komputer juga mula digunakan untuk mengesan warna tandan dan menandakan pokok yang sedia dituai melalui peta digital.
Pelaburan dalam teknologi ini dapat mengurangkan kesilapan manusia dan mempercepatkan proses pengesanan buah masak di kawasan luas.
Applied Agricultural Resources Sdn. Bhd.
No. 11, Jalan Teknologi 3/6, Taman Sains Selangor 1, Kota Damansara, 47810, Petaling Jaya, Selangor, Malaysia Tel : 03-61517924/25/26/27/28
Fax : 03-61517081
E-mail: sales@aarsb.com.my
Website: www.aarsb.com.my
3. Sistem Kawalan Lapangan dan Pemantauan
Kawalan lapangan yang berkesan perlu berasaskan kepada sistem pemeriksaan dua peringkat:
- Pemeriksaan oleh penyelia blok (mandur) selepas pemotongan — mengenal pasti dan menanda tandan mengkal yang tertuai.
- Rekod laporan harian — setiap tandan mengkal direkod bersama nama pemotong dan nombor blok. Data ini digunakan untuk analisis prestasi individu.
Selain itu, pelaksanaan kad lapangan atau buku kecil pemotong yang merekodkan jumlah pokok diperiksa, tandan masak dan tandan mengkal akan membantu penyelia membuat audit mingguan yang telus.
Untuk ladang besar, sistem digital seperti Palm Oil Plantation Management System (POMMS) boleh digunakan untuk merekod data tuaian dan menjejak prestasi pekerja secara automatik menggunakan kod QR pada borang kerja atau lori pengangkut.
4. Amalan Ladang yang Menyokong Ketepatan Tuaian
Selain faktor manusia, amalan ladang juga memberi kesan kepada ketepatan tuaian. Beberapa langkah pencegahan boleh dilaksanakan:
- Menanam semula pokok tua dan tinggi melalui program tanam semula berjadual (replanting). Pokok tinggi bukan sahaja menyukarkan tuaian, malah membahayakan pekerja.
- Penyusunan semula jadual pusingan tuaian (harvesting round) kepada 7–10 hari agar tandan masak tidak terlalu banyak bertindih. Jika pusingan terlalu panjang (lebih 14 hari), pemotong mungkin memotong semua tandan yang kelihatan merah tanpa sempat memastikan kematangan sebenar.
- Menjaga kebersihan pangkal pokok — memudahkan pengumpulan buah relai dan pemerhatian terhadap buah masak dari tanah.
- Menetapkan sistem warna atau bendera blok untuk menunjukkan blok yang telah diperiksa atau yang perlu dituaikan pada pusingan seterusnya.
5. Pemantapan Budaya Kualiti dan Ganjaran
Akhirnya, kawalan terbaik datang daripada motivasi dan budaya kerja. Pemotong perlu memahami bahawa ketepatan tuaian bukan sekadar soal disiplin, tetapi faktor langsung kepada keuntungan ladang. Oleh itu:
- Sediakan ganjaran khas (bonus kecil) untuk pemotong yang bebas daripada kesalahan buah mengkal dalam tempoh tertentu.
- Laksanakan pertemuan mingguan antara penyelia dan pemotong untuk membincangkan prestasi dan cabaran di blok masing-masing.
- Wujudkan suasana kerja yang menghargai ketelitian dan keselamatan, bukan hanya jumlah tandan yang dipotong.
Kesimpulan
Kawalan terhadap kes pemotongan buah sawit mengkal — terutamanya di pokok tinggi — memerlukan pendekatan menyeluruh yang menggabungkan kemahiran pekerja, penggunaan teknologi, sistem pemantauan dan budaya kerja berkualiti. Dengan pelaksanaan langkah-langkah ini secara berterusan, ladang bukan sahaja dapat meningkatkan kadar tandan masak yang dituai, malah menambah hasil minyak sawit keseluruhan dan memastikan operasi yang lebih cekap serta selamat.
Sumber : Platform Profesional
Nota : Untuk Rujukan Sahaja
Union Harvest (M) Sdn Bhd
4th Floor, Block A, Menara PKNS - PJ, 17, Jalan Yong Shook Lin, 46050 Petaling Jaya, Selangor Darul Ehsan,.Malaysia. Tel : +603-79572122
Fax : +603-79572630
Email : ask@unionharvest.com
