Hextar Fert Sdn. Bhd.
Tel: +603 3003 3333
Fax: +603 3003 3336
Website: www.hextar.com
Dengan hampir enam juta hektar tanah yang ditanam dengan kelapa sawit, industri minyak sawit memainkan peranan utama dalam menyumbang kepada pendapatan Malaysia. Pada 2018, lebih RM 68 bilion telah dijana oleh industri kelapa sawit (MPOC Europe, 2020). Industri ini juga menyokong lebih daripada dua juta orang, secara langsung dan tidak langsung, untuk mata pencarian mereka (MPOC, 2019).
Enam juta hektar ladang kelapa sawit mewakili 17% daripada jumlah tanah Malaysia. Pada masa yang sama, Malaysia masih mengekalkan 53% tanahnya di bawah hutan. Malaysia adalah salah satu negara yang kaya dengan biodiversiti di dunia. Terdapat 306 spesies mamalia, 742 spesies burung, 567 spesies reptilia, 242 spesies amfibia dan lebih daripada 150,000 spesies invertebrata di Malaysia (Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar Malaysia, 2015).
Kekayaan biodiversiti Malaysia tidak terhad kepada hutan sahaja. Banyak spesies hidupan liar telah dikesan dan direkodkan di dalam ladang kelapa sawit. Artikel ini memberi tumpuan kepada kepelbagaian burung dalam landskap ladang kelapa sawit. Kajian oleh Azhar et al.,(2013) merekodkan 163 spesies burung di ladang kelapa sawit. Ini mencakupi 22% daripada semua spesies burung yang tertinggi direkodkan di Malaysia. Satu lagi kajian di ladang kelapa sawit oleh Jambari et al.,(2012) merekodkan 72 spesies manakala kajian serupa di Sarawak merekodkan 42 spesies (Amit et al.,2014).
Burung memainkan peranan penting dalam ekosistem kerana ia mempunyai kesan yang ketara terhadap vertebrata (Kross et al.,2018), serangga dan tumbuhan herbivor (Mäntylä et al.,2011). Mereka menyediakan perkhidmatan ekosistem yang penting seperti kawalan perosak (Karp et al.,2013), penyebaran benih dan pendebungaan (Sekercioglu et al.,2016).
Burung memainkan peranan penting dalam mengawal perosak di ladang kelapa sawit. Burung yang paling berguna ialah burung pungguk ( Tyto alba ) yang terkenal dengan keupayaannya mengawal populasi tikus. Terdapat spesies burung lain yang kurang popular seperti Magpie Robin (Copsychus saularis) dan Bulbul berventilasi Kuning (Pycnonotus goiavier). Kedua-dua spesies ini memangsa serangga dan oleh itu memainkan peranan penting dalam kawalan serangga perosak.
Pemilik ladang kelapa sawit digalakkan untuk memelihara lebih banyak spesies burung di ladang mereka. Dengan menempatkan burung ini di ladang mereka, penggunaan racun perosak berbahaya dapat dikurangkan, sekali gus mengurangkan kos dan kesan berbahaya kepada alam sekitar.
Walau bagaimanapun, spesies burung seperti burung kakak tua Ekor Panjang (Psittacula longicauda) yang memakan buah kelapa sawit boleh menyebabkan sedikit kerugian. Namun begitu, kerosakan yang ditimbulkan oleh burung ini adalah kecil berbanding kerosakan yang disebabkan oleh tikus dan serangga perosak.
Penanam juga digalakkan untuk membenarkan pokok renek seperti Rhododenron India (Melastoma malabathricum) tumbuh secara semula jadi di ladang mereka. Pokok renek ini menghasilkan buah beri yang memberi makanan kepada burung dan ini akan menggalakkan mereka bersarang di ladang kelapa sawit.
Terdapat dua ancaman besar kepada burung di ladang kelapa sawit. Yang pertama adalah daripada penggunaan racun perosak kimia. Salim et al.,(2016) mendapati dalam tempoh 30 bulan, populasi 40 ekor burung pungguk telah berkurangan kepada dua ekor. Banyak ditemui mati dengan pendarahan dari lubang hidung yang merupakan ciri keracunan anti-koagulan rodenticide. Beliau juga mencadangkan bahawa racun tikus bukan sahaja membunuh burung pungguk tetapi juga boleh menjejaskan pertumbuhan burung pungguk atau terbantut.
Ancaman lain yang dihadapi burung adalah daripada aktiviti memburu. Spesies merdu yang cantik seperti burung kakak tua Ekor Panjang (Psittacula longicauda), Bulbul berkepala jerami (Pycnonotus zeylanicus) dan Shama White-rumped (Copsychus malabaricus) diburu untuk dijadikan haiwan peliharaan. Burung ini menyediakan perkhidmatan ekosistem yang penting seperti kawalan perosak, pendebunga dan penyebaran benih. Burung ini juga dilindungi di bawah undang-undang negara dan memburunya adalah haram.
Kesimpulannya, burung memainkan peranan penting dalam menjaga keseimbangan ekosistem, bukan sahaja di habitat hutan semula jadi, tetapi juga di ladang kelapa sawit. Mempunyai burung di ladang kelapa sawit akan berfaedah dalam mengawal perosak. Burung-burung tersebut mampu mengurangkan kebergantungan kepada racun perosak kimia sekali gus mengurangkan kos dan meminimumkan kesan negatif terhadap alam sekitar.Â
Sumber maklumat :
MPOC, 18/1/2021
Palm King Marketing Sdn Bhd
Tel: +603-3191 6535
Email: info@klspalmking.com
Facebook: Palm King Marketing Sdn Bhd
