Hextar Fert Sdn. Bhd.
No. 64, Jalan Bayu Laut 4/KS09, Kota Bayuemas, 41200 Klang, Selangor Darul Ehsan, Malaysia. Tel: +603 3003 3333
Fax: +603 3003 3336
Website: www.hextar.com
1. Pengenalan Lupin
Kekacang lupin (Lupinus spp.) ialah tanaman legum yang berasal dari kawasan beriklim sederhana, terutamanya Eropah Selatan, Australia dan Amerika Selatan. Ia terkenal kerana kandungan proteinnya yang tinggi (35–40%) serta kemampuannya untuk memperbaiki kesuburan tanah melalui penambatan nitrogen.
Terdapat dua jenis utama lupin yang sesuai untuk kegunaan ternakan:
- Lupin putih (Lupinus albus)
- Lupin kuning (Lupinus luteus)
Kedua-dua jenis ini telah dikembangkan menjadi varieti “low-alkaloid” yang sesuai untuk makanan haiwan dan manusia.
2. Komposisi Nutrisi dan Kelebihan Lupin
| Kandungan | Nilai Anggaran |
| Protein mentah | 35–40% |
| Serat kasar | 10–15% |
| Lemak | 5–7% |
| Tenaga metabolik (ayam) | ±12 MJ/kg |
| Alkaloid | <0.05% (dalam varieti moden) |
Kelebihan utama:
- Bebas daripada anti-nutrien seperti tripsin inhibitor (berbanding soya)
- Sumber protein tempatan yang boleh mengurangkan kebergantungan kepada import
- Tanaman legum yang menyumbang kepada kelestarian tanah
3. Potensi Kesesuaian Agroekologi di Malaysia
Walaupun lupin berasal dari kawasan beriklim sederhana, beberapa kajian menunjukkan bahawa lupin boleh ditanam di kawasan tropika tinggi dan kawasan tanah tinggi tropika (dengan suhu 15–25°C), seperti:
- Tanah Tinggi Cameron, Kundasang (Sabah) dan Lojing (Kelantan)
- Kawasan tanah mineral berdrainase baik
Kajian ujian adaptasi di negara tropika seperti Kenya dan Peru telah menunjukkan kejayaan lupin dalam menghasilkan biji walaupun pada suhu yang lebih tinggi, dengan pemilihan varieti tahan panas.
All Cosmos Industries Sdn. Bhd.
PLO 650, Jalan Keluli 7, Pasir Gudang Industrial Estate, 81700 Pasir Gudang, Johor, Malaysia.Tel : +607-2523788
Fax : +607-2512588
E-mail : sales_marketing@allcosmos.com
Website: www.allcosmos.com
4. Permintaan Pasaran dan Kelebihan Ekonomi
Malaysia mengimport hampir RM6 bilion setahun dalam bahan makanan ternakan (2023), terutamanya:
- Kacang soya dan dedaknya (RM3.5 bilion)
- Jagung bijian (RM2 bilion)
Jika Malaysia dapat menggantikan walaupun 5% daripada import kacang soya dengan lupin tempatan, ini bersamaan:
- ~RM175 juta nilai potensi pasaran
Menyumbang kepada sekatan import strategik dan kedaulatan makanan ternakan
5. Cabaran Komersialisasi Lupin di Malaysia
| Cabaran | Penjelasan |
| Iklim | Tidak sesuai ditanam di dataran rendah tropika kecuali dengan varieti tahan panas |
| Benih | Tiada sumber benih tempatan; perlu pembangunan varieti adaptif |
| Pengetahuan agronomi | Kekurangan panduan penanaman di iklim tropika |
| Infrastruktur pemprosesan | Perlu pembangunan kilang kecil untuk pemprosesan biji |
| Persaingan dengan tanaman lain | Persaingan dengan tanaman komoditi seperti jagung, soya dan kelapa sawit |
6. Cadangan Strategi Pembangunan
- Ujian Penyesuaian dan Penanaman Perintis
- Lembaga pertanian (seperti MARDI atau UPM) boleh memulakan percubaan di kawasan tanah tinggi.
- Fokus pada varieti Lupinus albus tahan panas dan rendah alkaloid.
- Insentif kepada Peladang Tanah Tinggi
- Gunakan pendekatan “kontrak pertanian” dengan pengeluar makanan ternakan tempatan.
- Pemprosesan dan Integrasi Rantaian Nilai
- Galakkan usahawan tempatan membangunkan kilang pemprosesan lupin skala kecil.
- Lupin boleh diproses menjadi pelet makanan ayam, lembu, kambing dan ikan.
- Sokongan Dasar dan Pembiayaan
- Geran pembangunan bijirin makanan ternakan alternatif.
- Kajian keberkesanan dalam sistem penternakan ayam dan ruminan tempatan.
7. Kesimpulan
Lupin mempunyai potensi komersial tinggi di Malaysia sebagai sumber protein makanan ternakan, terutama dalam usaha mengurangkan kebergantungan kepada import soya dan jagung. Namun, ia memerlukan pelaburan awal dalam penyelidikan varieti tropika, pembangunan agronomi dan rantaian bekalan. Dengan strategi pelaksanaan yang tepat, lupin boleh menjadi sumber protein lestari dalam sistem pertanian Malaysia.
Sumber : Platform Profesional
Nota : Untuk Rujukan Sahaja
Applied Agricultural Resources Sdn. Bhd.
No. 11, Jalan Teknologi 3/6, Taman Sains Selangor 1, Kota Damansara, 47810, Petaling Jaya, Selangor, Malaysia Tel : 03-61517924/25/26/27/28
Fax : 03-61517081
E-mail: sales@aarsb.com.my
